xana

xana
Xana, diosa mitológica de mi Tierrina, no se consideraría enbrujante Asturias si no tuviese Xanas, las Xanas representan el misterio de las fuentes y de los ríos, y es precisamente en estos paradisíacos lugares de mi Tierrina donde ellas han aparecido, las ha visto alguien que fuese poseedor de un espíritu angelical y puro, las Xanas representan la más pura raza Astur, que esto quiere decir sin ofender a nadie, que esta Raza es la de piel más fina de la Tierra, porque la "Pura Raza Asturiana” es de piel blanca y muy fina, de ojos azules claros, que se tornan verdes cuando llega la diosa primavera, hoy en Asturias ya quedan muy pocas personas que sean de auténtica raza Astur, yo cada vez que veo una persona rubia la analizo en todo cuanto puedo para saber si es de la ancestral raza de mi Tierrina, en mi familia que es larga sólo hay dos de raza astur de verdad, mi madre y una sobrina que tengo, todos los demás ya estamos mezclados. —De las Xanas se han dicho muchas cosas, y se dicen porque la verdad existen y han existido, el asunto es encontrarlas, es dar con ellas o que uno merezca ese don sobrenatural para que ellas se le presenten, yo desde luego he buscado a mis xaninas por todos los regueirus, fontes ya fontiquines de la miou Melgueirina Asturies, he hablado con ellas en solitario, les he cantado de día y de noche, pero jamás se me han presentado, aunque la verdad sea dicha, que no he perdido la esperanza de que algún día se me presenten y me hablen. De todas las maneras yo como todo asturiano y me supongo todo hombre, tengo llancada en el fondo de mi alma a mi xanina, y ahora mismo le voy a cantar, para que sepan como este humilde y simple asturiano le habla a su xanina. “LA MIOU XANA” —Yeren sous güétchus divinus, embruxadores melgueirus, lu mesmu que les pradeires de miou benditina Tierra, enus xolayeirus dies de l'allegre primaveira. —Sous güétchus yeren lluceirus, máxicus ya fechiceirus, que cundu en min s'apoixaben, nun me dexaben faer namái que mirar p'échus, comu se foren sous güétchus la miou alma dientru d'échus. —Namái que lus sous güeyinus enxamáus de miradiétchas, embruxantes ya melgueiras, amoxetantes ya ñidies, dadivóuxes ya pordioxeras, ñocentines y'engañóuxes. —Namái que lus sous güétchinus s'apoixaben enus mious, you d' échus nun me xebrare mái qu'al miou lláu me punxeran, el mesmu Xardín del Cielu chugar dou écha ñaciera. —Anxín yeren lus sous güétchus, lus güeyus de la miou xana que nel xuenu m'amiraban, ya en miou vida esgraciaína per munchu que la catéi, nes fontes ya regueiráes de mious mantines aldines, per les ciodáes ya festes enxamás pude atopala. —Sous llabius tan roxus xempre comu l'apuxante braxa, ou 'l merueganu bravíu, cundu despós de mauru l'aviespora goloxóuna esgalaza nel se farta. —Sous llabius qu'en mín pouxarun beixiquinus per goxadas, yeren xabróuxus ya friscus comu les zreicines bravas, ou la miel del truebanal, cundu s'axuerve 'n caxiétcha endenantes de machala. —Sous llabius qu'acorralaben la fontiquina sou boca, cundu nus mious s'apoixaban con falagus tan melgueirus, torniétchaus ya famienteirus, qu'en tal xemeyu nel mundiu xamás fema en min cheldara, dexábanme dondu d'afechu de fellicidá bétchada. —Sous carameleirus bixus, yeren un gociar xin ciarru, un chegar dou nun cheguéi, una groria que gocéi cundu you nel xuenu taba. —Peru cundu adiespiertéi que mexor nun diespiertara, d'aquel miou enxuenu dispiertu que fellicidá me daba, cuntandu que taba llocu, per ser curdu la matéi, ya con tristayu güéi falu qu'agora llocu lu tóu, per perder el xuenu espiertu dou la miou verdá lleldaba. —Ruxuras cheldu en vidayu que fasta 'l fégadu baxan, que m'enoxen mious xentíus ya m'encuandionan miou alma, cundu penxu atristeyáu, qu'achuquinéi lus mious xuenus, pa nun topar nisti mundiu la Xana que nus mious xuenus tantu amor me regalara. —Aqueches rixes divines qu'en melgueires cocharades, allegróuxes ya fellices la miou Xana m'allumbraba, yeren festines del Cielu, cantarinas de las aguas, qu'endespós de ver ñacíu mesterióxas enas fontes, de las cumes embruxadas, baxan pe las regueiradas allegres ya xuguetonas, farfuntiandu l'allegria del sou vivir rumeiradas. —Les rixes de la miou Xana yera 'l alleitéu de miou vida, que per mín disdi guaxín, al non topala nel mundiu a mious xuenus fui catala, yeren cantíus del xilgueiru, xiflaures del malvís, airinus n’arbolaxada, cundu per les primaveires les brixines falagaban. —Sous mixiétches llozanadas comu 'l piesquín roxetadas, ñidias comu la manteiga, fechas pa ser falagadas, con sou ñaricina urisca, ya ureinas m’atongadas, yera un regalín del Cielu que comu antroxín me daba. —Se pudiés d'aquién faer, conel prefume les frores, el mormueyu de las agues, el alleitar de les fués pe las brixas falagadas, el esnaluxa l'aviespa, l'abeya ya lus moscones, el bramíu que fan les goles, na mare cundu s'abátchan, sous agues contres las llastras, lus cuetus ya regodones, ou cundu tranquiles cheguen, en golas nagua rabionas afalagandu las plátchas sen faceyes zampicones. —Xin d'aquién pudiés faer con tou ístu y'oitres couxes, embruxantes ya melgueires que la Ñatura ufrecier, que son múxiques d'un cielu dunde naide llanca 'l pie, nin naide xubióu col gociu, ni dangún baxu 'n placier. —Xin d'aquién pudiés faer de tou ístu una muyer, pos axín yera la Xana que you nel xuenu tener. —Per ístu 'l dexar mious xuenus, dundu enxorciáu ya espiertu disdi mozaquín cheldaba, ya chegar mu confianzudu a la probe realidá, ya nista querer catar el xemeyu de xanina qu’en mious xuenus falagar, foi cundu llocu lu tuve, endenantes taba curdu, pos mái que fora nel xuenu you teñía miou verdá.

Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Mira otros diccionarios:

  • XANA — Personnage de fiction apparaissant dans Code Lyoko Origine française Décès Détruit par le Programm …   Wikipédia en Français

  • Xana — Para otros usos de este término, véase XANA. La xana es uno de los personajes más conocidos de la mitología asturiana y leonesa. Bajo ese nombre genérico se agrupan varios tipos de hadas difundidos en los diversos folklores. Suelen habitar en… …   Wikipedia Español

  • Xana — The xana is a character found in Asturian mythology. Always female, she is a fairy nymph of extraordinary beauty believed to live in fountains, rivers, waterfalls or forested regions with pure water. She is usually described as small or slender… …   Wikipedia

  • Xana — (Del lat. Diana, diosa de la caza.) ► sustantivo femenino MITOLOGÍA Ninfa de los montes y de las fuentes en la mitología popular asturiana. * * * xana (del lat. «Diana», diosa de la caza en la mitología romana) f. En la *mitología popular… …   Enciclopedia Universal

  • Xana — Die Xana ist eine Quellnymphe aus den Bergen Nordspaniens und hauptsächlich in Asturien beheimatet. Ihre gesamte Überlieferung kennzeichnet sie als Überbleibsel einer heidnischen Religion, man vermutet der römischen. Heute zählt man sie zur… …   Deutsch Wikipedia

  • xana — is. 1. Xırda dördbucaqlara bölünmüş bir şeyin qisimlərindən hər biri; dama, kvadrat, göz, bölgü. Şahmat taxtasının xanaları. – <Davud> dəftər qoyub cızıqladı, xanalar ayırdı: «Sıra, nömrə, familiyası, aldığı şey, neçə dənə, imza». M. C.. 2 …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • XANA (Code Lyoko) — Saltar a navegación, búsqueda XANA (también Xana o deletreado X.A.N.A.) es una inteligencia artificial ficticia de la serie animada francesa Code Lyoko. También es el nombre de la subsidiaria de MoonScoop. Contenido 1 Descripción 2 Origen …   Wikipedia Español

  • Xana (disambiguation) — Xana or XANA may refer to:* Xana, a Spanish mythical entity * Xana (brachiopod) , a brachiopod genus. * Xana (Code Lyoko), XANA or X.A.N.A., a digital entity antagonist in the television series Code Lyoko * XANA programming language ** XANA… …   Wikipedia

  • XANA-guerrier — Lyoko guerrier Lyoko guerrier est un terme employé pour désigner certains personnages de la série Code Lyoko. D abord employé par les fans uniquement, il est utilisé officiellement dans la saison 3, puis dans Le réveil de XANA. Le terme est… …   Wikipédia en Français

  • xana-xana — sif. 1. Xanalardan ibarət, xana şəklində; xanalı; dama dama. Xanaxana dəftər. 2. Göz göz, otaqlardan ibarət. Əzizim, xana xana; Evləri xana xana; Əlim bəndivan olub; Zər baftalı yaxana. (Bayatı) …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • xana — I (Kürdəmir) xörək növü II (Şəki) çardağın kənarındakı açıq yer. – Çardağa den tökəndə xananı berkidiyıx ki, qurt quş girməsin …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

Compartir el artículo y extractos

Link directo
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”